Cairns
De plaats Cairns ligt in het hoge Noord oosten van Australie in de staat Queensland. De staat die bekend staat om de
Goldcoast met z'n surfersparadise, het oudste bekende tropisch regenwoud en natuurlijk het prachtige Great Barierreef.
Ons aanvankelijke plan om naar Darwin te vliegen viel letterlijk in het water toen we vernamen dat er een cycloon voor de
kust lag. Boven de evenaar wordt dit natuurverschijnsel een orkaan of hurricane genoemd. Het betrof "slechts" een categorie 1
cycloon waardoor de windkracht wel meeviel, maar de regenhoeveelheid was des te heviger. Uiteindelijk waren we toch wel naar
Queensland gegaan. Nu hadden we wat meer tijd voor deze mooi staat.
Cairns was een klein vissersdorpje tot het begin van de goldrush in 1872. Na deze periode moest de bevolking van Noord Queensland
en de inmiddels groot geworden stad Cairns en andere manier zien te vinden om in hun dagelijkse onderhoud te kunnen voorzien.
Visserij en het zgn. pearling, het kweken en oogsten van oesters met parels, deden hun intrede, maar ook het verbouwen van
suikerriet nabij het tropisch regenwoud vormde een belangrijke bron van inkomsten.
Ook vandaag de dag als je van Cairns, zoals wij deden, naar het Daintree tropical forest rijdt, zie je nog veel plantages.
Onze eerste stop was in Port Douglas. Met z'n vierduizend inwoners is het een klein dorp. De rijkdom van het dorp werd ook
hier bepaald door de vondst van goud in de nabij gelegen rivier.
Voor de kust van Port Douglas werd in 2007 Steve Irwin gestoken door een pijlstaartrog en overleed. Als je de foto van het
mooie strand en het rif ziet verwacht je niet dat het een gevaarlijk gebied is.
De periode dat wij hier waren noemt men wel stingerseason. Veel gevaarlijke kwallen bevinden zich dan in dit gebied
aan de strandzijde. Als je goed op de foto kijkt zie je op het strand een afgebakend gedeelte voor zwemmers.
Kwallen zijn vervelend dat weten we van de Nederlandse en Curacaose kust, maar om dan niet te gaan zwemmen. Is dat niet
wat overdreven?
De Australische noord en noodoostkust kent een variateit aan kwallen. De box jellyfish (de foto hiernaast is van Australian
Geographic) dankt zijn naam aan de kubusvorm wanneer het volgroeid is. Deze kwalsoort is een van de meest giftige zeedieren
die we momenteel kennen vanwege het zeer sterke gif. Na een steek worden de zuurstofcellen van het menselijk lichaam aangedaan
en binnen enkele minuten krijgt het slachtoffer een hartaanval. Australie heeft zo'n 60 dodelijke steken per jaar te betreuren.
Het dier komt dan ook het meest voor op plekken waar zoet water in zee stroomt en dus in de kuststreek. De tentakels van deze
kwal kunnen tot wel meer dan drie meter lang worden en het dier kan ook nog eens snel zwemmen. Gelukkig heeft deze kwal genoeg
natuurlijke vijanden omdat het eten van de box jellyfish voor zeedieren niet giftig is.
Deze kwal is in volwassen grootte zo groot als je hand en voor duikers dus wel te herkennen, maar Australie kent ook een
kleiner familielid van de box jellyfish, de Irukandji. Deze komt ook op het rif voor en is zo groot als je
vingernagel en ook nog eens transparant.
Deze zeer giftige kwal vormt dus een nog groter gevaar voor snorkelaars en duikers
op het Great Barierreef. Een reden waarom in deze tijd alleen gedoken en gesnorkeld mag worden in een zgn. stingersuit. We
hebben ons dan ook goed ingepakt. Tijdens het snorkelen hebben we naast al het overige kleurrijke sealife ook meerdere kwallen
waargenomen. Tijdens het duiken hebben we geen kwallen gezien, maar wie weet wel getoucheerd.
De kurimandji is tenslotte
maar 1 m3 Cm groot. Wat we nog meer hebben gezien met duiken en snorkelen is te zien op de - nog te ontwikkelen - pagina "Diving".
Nu verder op weg naar het Daintree tropisch regenwoud. Na een klein uurtje rijden over kronkelige wegen kwamen we aan bij
het informatiecentrum. In dit gedeelte zijn door de staat Queensland wandelpaden aangelegd en wordt uitleg gegeven over
de geschiedenis van het regenwoud. Onze gids uit Cairns die de gehele dag bij ons was en voor een deel Aboriginal is heeft
ons veel verteld. Het is ons duidelijk geworden dat niet alleen de aboriginals, maar ook de australiers heel dicht bij de natuur
staan en er goed zorg voor dragen. Wat een ramp is het dan als een groot gedeelte wordt verwoest door branden. Nu is het
niet ongebruikelijk dat er jaarlijks bosbranden zijn in Australie, maar dit jaar liep het uit de hand. De oorzaak is mede
gelegen in de discussie die nog steeds gaande is over het preventief afbranden van gedeelten bos ten gunste van de natuur. Wij
weten van ons bezoek aan Suriname dat de mensen die leven in de jungle dit jaarlijks doen om de grond vruchtbaarder te houden.
In Australie zie je hierin de tegenstelling tussen milieu- en natuurorganisaties. Steeds meer natuur wordt ontgonnen en
bouwrijp gemaakt voor akkerbouw, veeteelt en woonruimte, maar je ziet toch iedere keer weer dat de natuur delen terug neemt. Helaas
ten koste van mens- en dierlijk leven.
Miljoenen jaren geleden bestond vrijwel geheel Australie uit Tropisch woud. Een gedeelte subtropisch en een gedeelte
tropisch. Ook de Aboriginals leefde in de bossen en hun cultuur heeft zo'n 9000 jaar bestaan tot de Europeanen kwamen en
niet alleen goud vonden maar ook het prachtige rode cederhout. In de vele jaren die toen volgden is steeds meer bos verloren
en vandaag de dag bestaat Australie nog maar voor 1% uit bos. Gelukkig staat Daintree en enkele andere bossen op de lijst van
wereld erfgoed anders zou Australie binnen enkele tientallen jaren een grote zandbak geworden zijn.
Daintree forest huisvest een aantal bijzondere diersoorten. De boomdraak die wat weg heeft van een iguana, maar alleen in de
bomen leeft. Er is niet veel over dit dier bekend. Een andere bijzondere diersoort is de Cassowary die vookomt in dit gebied
van Australie. Het is een loopvogel die tussen de anderhald en twee meter groot kan worden. De gids adviseerde ons omzichtig
met het dier om te gaan als we tegen zouden komen. De bult op zijn kop is, zodra het dier volwassen is, is van hetzelfde
materiaal gemaakt als onze nagels, keratine dus en wordt ook wel hoorn genoemd. Het is hetzelfde materiaal als waar de
hoorn van een neushoorm van gemaakt is. Niet alleen de bult op z'n kop, dat een beetje op een helm lijkt, is gevaarlijk, maar
hij heeft ook een scherpe klauwnagel
waarmee hij kan slaan. Doorgaans gaat het dier op de vlucht als je het tegenkomt. Voelt het zich bedreigt dan kan het overgaan
tot de aanval. Eerlijkheid gebied ons te melden dat we het beest niet in het wild zijn tegengekomen. De foto hebben we
gemaakt in het dierenpark van Steve Irwin nabij Brisbane in het zuidoosten van Queensland. In de Aboriginal cultuur komt
de Cassowary voor in liederen, verhalen en dansen. Ook muurschilderingen zijn gevonden waar deze vogel op werd afgebeeld.
Een van de verhalen die de Aboriginals hun kinderen vertelde ging ongeveer zo:
Elke dag gingen de dieren uit het bos naar een
klein meertje om te drinken en te spelen. Ook de Cassowary, maar hij werd geplaagd door de ander dieren omdat het te kleine
vleugels had om te kunnen vliegen als een echte vogel. De Cassowary werd zo verdrietig dat hij het bos inrende en zijn hoofd
stoote tegen een rots waarvan een deel op zijn kop achterbleef. Elke volgende dag verstopte de Cassowary zich achter een bosje
tot de andere dieren waren vertrokken. Op een dag terwijl de andere dieren weg waren gegaan en Cassowary z'n dagelijkse
bad nam werd hij opgemerkt door een zeehavik. Waarom ben jij alleen in het water vroeg de zeehavik. De Cassowary legde uit
dat hij steeds werd geplaagd en de andere dieren wilde ontlopen. Waarom plaag je mij niet zoals de andere dieren vroeg de
Cassowary. Ten eerste ben ik niet hetzelfde als de andere dieren zei de havik en ik geloof dat alle dieren een plek hebben in
deze wereld, ook als ze niet kunnen vliegen. Jij kunt vast dingen die de andere niet kunnen. Ja zei de Cassowary, ik kan mijn
vleugels spreiden en zo vis vangen met mijn vleugels, ik kan knollen uit de grond halen met mijn scherpe klauwnagel en ik
kan dingen breken met die steen op mijn hoofd. De Cassowary was enigszins overtuigd maar durfde de andere dieren nog niet
onder ogen te komen. Op een dag hoorde de Cassowary een gehuil en gesnotter uit een dorpje, maar durde niet te gaan kijken
omdat hij vreesde voor een truuk zodat ze hem daarna weer konden plagen. Hij bleef in het bos tot hij een verdrietig stemmetje
hoorde. Daar zat de havik die vertelede dat het dorpje werd lastig gevallen door een grote groep slangen en dat niemand
zo flink was om het tegen hen op te nemen. De Cassowary werd zo boos en rende naar het dorp, stormde erdoor heen alle bomen
omgooiende om de andere dieren te reddden. "kijk" riep een walibi, de Cassowary is hier om ons te redden. De slangen
stopten en lachte de Cassowary uit om zijn kleine vleugels. Toen werd hij zo boos, hij schopte de slangen met zijn klauwen,
gooide ze door het dorp met zijn bek en verwonde hen. De slangen vluchten uit het dorp en alle dieren groot en klein
pakte de Cassowary op en riepen "hoera voor de moedige leider van het bos". De Cassowary was zo blij dat hij gewild was en
niet langer geplaagd. Tot op de dag van vandaag heeft de Cassowary een helm op en is de beschermer van het woud in
Noord Queensland. (einde)
Een gedeelte van ons trip door het woud ging over de Daintree river. Met een electrisch aangedreven boot hebben we de
vogels en de flora bewonderd en natuurlijk de grote rover van de rivier. Het was even zoeken, want vanwege het hoge water
lagen de zandbanken onder water en dus ook de zoutwater krokodillen of zoals onze gids ze noemde "floating handbags". Na
een half uurtje varen zagen we er een.
Zoutwaterkrokodillen danken hun naam aan het moment waarop ze als puber naar zee trekken om te paren. Daarna gaan ze weer
terug naar de rivier waar ze een plekje proberen te zoeken om in alle rust te kunnen jagen en chillen. Dat gaat niet
zelden zonder strijd want (andere) krokodillen zijn erg territoriaal. Iets meer over deze prehistorische jagers leerden we
in de Australia Zoo. Deze ruim opgezette wildlife agglomeratie was de droom van Steve Irwin. Na zijn overlijden in 2006
door de steek van een Stingray tijdens filmopnames op het great barierreef, hebben zijn vrouw en kinderen als nagedachtenis
aan hun vader en echtgenoot dit verder ontwikkeld.
Lees verder op de pagina "Australia Zoo".
<